Yapay Zekâ mı İnsan Aptallığı mı?

Wired Italy, yapay zekâya sızan insan zekâsının ürettiği önyargılara dikkat çekmek amacıyla TBWA\Italy imzalı bir kampanya hazırladı. Metinden görsel oluşturan yapay zekâ uygulaması Midjourney’e verilen bir yönetici, atlet veya duygulu birini hayal et gibi istemlerle ortaya çıkan görsellerin kullanıldığı kampanyada, insanlara özgü önyargıların yapay zekâ uygulamalarına da yansıdığı gözler önüne serildi.

Bir sporcuyu görselleştirmesi istenen Midjourney, bu istem karşısında kaslı erkek görselleri sunarken, duygulu birini görselleştirmesi istendiğinde ağlayan kadın görselleri oluşturdu. “Yapay zekâ mı, insan aptallığı mı? sloganıyla yayınlanan kampanya görselleri, yapay zekânın pek çok verinin yanı sıra  homofobi, ırkçılık ve cinsiyet eşitsizliğini de öğrendiğini gösteriyor.

Intelligenza artificiale o stupidità umana?
La parola "doctor", per esempio, potrebbe riferirsi a una donna o a un uomo. L’AI però mostra solo uomini.

La campagna di Wired Italia, firmata da @TBWAItalia, contro i pregiudizi dell'#Ai.#intelligenzaumana pic.twitter.com/250XE0dFIP

— Wired Italia (@wireditalia) February 13, 2023

Kampanya ile ilgili konuşan Wired Italia’nın Baş Editörü Federico Ferrazza, “Tüm teknolojiler gibi yapay zekâ da bir araçtır ve yalnızca insanların ona verdikleriyle anlam kazanır. Yapay zekâ yanlış bir şekilde akıllı olarak adlandırılıyor. Çünkü belirli talimatları izleyerek ve bizler tarafından atanan kriterlere göre bilgi toplayarak sonuçlar üreten gelişmiş bir otomasyon şekli aslında. Bu nedenle bu kampanyanın ‘yanlış’ görüntüleri, bize her şeyden önce bir şey söylüyor: Önyargıları yenmek için verilen savaşın hâlâ uzun ve önümüzdeki yıllarda topluma daha büyük değişiklikler getirecek teknolojiyi doğru şekilde eğitmenin ne denli önemli olduğunu!”

Midjourney’in ortaya koyduğu bolca önyargı barındıran görsellere benzer şekilde son dönemin en gelişmiş yapay zekâsı ChatGPT’te de insan doğasının yansımalarını görmek mümkün. Berkeley Üniversitesi’nden bilişsel dil bilimi üzerine çalışmalar yürüten Profesör Steven T. Piantadosi tarafından Twitter’da dile getirilen örneğe göre iyi bir bilim insanının ChatGPT için karşılığı beyaz ve erkek olması.

Yapay zekânın kadınları ve engelli sporcuları hariç tutarak oluşturduğu sporcu görselleri

Yapay zekânın “duygulu” tanımına karşılık oluşturduğu 12 üzgün kadın görseli

Yapay zekânın “lider” istemine karşılık ırk ve cinsiyet ayrımı gözeterek ürettiği beyaz erkek görselleri

Yapay zekânın “yönetici” istemi karşısında yine ırk ve cinsiyet gözeterek oluşturduğu beyaz erkek görselleri

Görseller: Twitter, Instagram, Youtube